1942

In mei 1940 heeft Ras een functie bij de Heineken brouwerij in Amsterdam. Hij woont op de Drift 21, is voorzitter van de LMHC (Hockeyclub) en staat op het punt te gaan trouwen. Hij stapt op 14 mei 1940 op 1 van de laatste boten naar Engeland vanuit IJmuiden. Op 15 november 1940 wordt hij ingelijfd bij The Royal Dutch Army in Engeland.[1]

[1] Boek: Schieten op de Maan

Op 28 mei 1941 is Gozewijn Hendrik Gerard Ras gerekruteerd in Engeland. Rang: Tijdelijk benoemd reserve-tweede luitenant voor algemene dienst. Eenheid: N Section, Special Operations Executive (SOE), British Government

Hij is in het kader van het Engelandspiel gedropt op 29 maart 1942 door de geallieerden achter de linies in Nederland bij Rijssen.

Op 1 mei 1942 is Gozewijn Hendrik Gerard Ras gearresteerd in Utrecht.

Vanaf 2 mei 1942 zat hij gevangen in Kamp Haaren. Vanaf 3 september 1944 zat hij gevangen in Mauthausen (Duitsland). Op 7 september 1944 is hij daar omgekomen.

Hij heeft op 2 mei 1953 postuum het Bronzen Grootkruis ontvangen.

"Heeft zich door moedig optreden tegenover de vijand onderscheiden als agent van een geheime inlichtingendienst, die hem tijdens de jaren 1940-1945 uitzond naar door de vijand bezet gebied, alwaar hij onder uiterst moeilijke omstandigheden een levensgevaarlijke taak had te vervullen, die door vijandelijke tegenactie tot zijn dood leidde."

Engelandspiel

Tussen 1942 en 1943 werden Nederlandse geheim agenten door de geallieerden boven Nederland gedropt. Direct daarna werden zij door de bezetter gearresteerd. Niemand weet hoeveel Engelandvaarders er in totaal zijn geweest, men schat het aantal op 1.700. Onder hen waren minimaal 48 vrouwen. Dit zogeheten 'Englandspiel' was een contraspionagecomplot van de bezetter. 

Op een nacht in november 1941 werden twee Nederlandse agenten (in dienst van de Britten) per parachute boven Nederland afgeworpen. Vier maanden later is een van hen door de bezetter gearresteerd.

Hij moest naar Engeland seinen dat hij veilig was aangekomen. De bezetter wist echter niet dat de agent een speciale code gebruikte, voor het geval hij gepakt zou worden. De Britten merkten deze code echter niet op en zonden een nieuwe geheim agent naar Nederland, die ook door de bezetter werd opgepakt. Ook hij moest naar Engeland seinen dat alles veilig was. Dit 'Englandspiel' herhaalde zich tot 1943. 

Op 29 augustus wisten twee Nederlandse agenten, Ben Ubbink en Pieter Dourlein, uit het gijzelaarskamp Haaren te ontsnapten. Eenmaal terug in Engeland hebben zij de ware gang van zaken uiteengezet.

Van de Engelandvaarders die als geheim agent weer terug naar Nederland gingen, zijn 46 slachtoffer van het Englandspiel geworden. Zij werden aanvankelijk naar Haaren gebracht. Later werden de gevangenen naar Mauthausen overgebracht, waar in totaal minstens 44 geheime agenten overleden.

Maker van het naambordje en motivatie: Elize van der Werff, 

Hij was geheim agent , Engelandvaarder, ik moet aan 007 denken en probeer hem een beetje zo af te beelden, een beetje nonchalant om te zien, maar iemand die het ondertussen wel allemaal doet, stoer hoor.

Margot Neidel woonde van November 1940 tot Augustus 1942 in Laren op de Velthuysenlaan 7 bij de joodse familie Sturhoofd.

Zoals alle joden moest ook Margot naar het getto in Amsterdam. Velen gaven hier gehoor aan met uiteindelijk een dodelijk afloop. Anderen doken onder.

Margot is als Larens slachtoffer in de vergetelheid geraakt en nooit vermeld en ontbrak tot op heden op de naamlijst van herdachte slachtoffers. 

Zij was de weduwe van Nathan Coppens. Zij woonde op de Kloosterweg 50 in Laren nadat zij verhuist was vanaf de St Jansstraat 53. Zij had 1 dochter Henriette Bresser-Coppens, die niet in Laren woonde (Vermoord in Auschwitz 27 augustus 1943). Elisabeth moest door de Duitsers gedwongen Laren verlaten en verhuizen naar Amsterdam. Vandaar moest zij op 2 oktober 1942 naar Westerbork en werd direct daarna op transport gezet naar Auschwitz. Daar werd zij op 5 oktober 1942 vermoord op 75 jarige leeftijd.

Note: Verhuizen: Vanaf het voorjaar van 1942 werden joden in heel Nederland gedwongen naar Amsterdam te verhuizen. Daar werden zij in drie speciale wijken bijeen gedreven: rond het Waterlooplein, in de Transvaalbuurt en in de Rivierenbuurt. Joden moesten voortaan buitenshuis een gele ster dragen met het woord ‘Jood’ erop en ze moesten zich melden voor vertrek naar werkkampen.

Maker van het naambordje : Agnes de Rijk